Ομιλία του κ. Γ. Ρέτσου στο Διεθνές Συνέδριο 20-5-2016 που συνδιοργάνωσαν ΟΚΕ, ΕΟΚΕ, Αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Ελλάδα με θέμα: «Ανθρώπινες ροές και ο κόσμος μας: μπορεί η Ευρώπη ν’ αντιμετωπίσει το Προσφυγικό και Μεταναστευτικό ζήτημα;»

Αθήνα, 20 Απριλίου 2016

Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας,

Θα ήθελα κατ’ αρχάς, εκ μέρους του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, να συγχαρώ την ΟΚΕ και τον Πρόεδρό της, κ. Γιώργο Βερνίκο για την πολύ σημαντική αυτή πρωτοβουλία, που δίνει σε όλους μας την ευκαιρία, από τη σκοπιά μας, να συζητήσουμε αυτό το ζήτημα που κυριαρχεί εδώ και μήνες στην καθημερινότητά μας.

Tο προσφυγικό ζήτημα όπως ακούσαμε, ήδη, σήμερα από αρκετές πλευρές δεν αφορά μόνο τη χώρα μας. Είναι ένα μείζον ζήτημα, πρωτίστως ανθρωπιστικό και κοινωνικό, αλλά και πολιτικό και οικονομικό, που αφορά ευθέως την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατά προέκταση και το σύνολο της διεθνούς κοινότητας.
Είναι ένα διεθνές ζήτημα, πλην όμως, η χώρα μας είναι στο επίκεντρο, για ποικίλους λόγους, αλλά και λόγω της γεωγραφικής της θέσης.

Αυτή η ιδιαίτερη διάσταση του προσφυγικού ζητήματος, είναι μία κοινή παραδοχή επί της οποίας, τοποθετούμαστε και αντιλαμβανόμαστε τις πτυχές της ως μέλη των κοινωνικών και επαγγελματικών μας κύκλων, ανάλογα με τα βιώματα και τα πιστεύω μας. Οι Έλληνες, ατομικά ή συλλογικά, διαχρονικά αποδεικνύουμε τον ανθρωπισμό και τις ευαισθησίες μας, απέναντι σε καταστάσεις όπως αυτή που βιώνουμε όλο αυτό το διάστημα. Η φιλοξενία και η αλληλεγγύη, είναι βασικά χαρακτηριστικά του λαού μας. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει σήμερα.

Υπάρχει, όμως και η μη υποκειμενική πραγματικότητα, των επιπτώσεων που ενδεχομένως υπάρχουν στην καθημερινότητα της οικονομίας και της κοινωνίας. Την οποία, πραγματικότητα, όχι απλώς δεν μπορούμε να παραμερίζουμε, αλλά τουναντίον, οφείλουμε να καταγράφουμε, να παρακολουθούμε και να αναλύουμε, με βάση τα δεδομένα και τα κριτήρια που κάθε τομέας της οικονομίας και της αγοράς, διαθέτει. Διότι μόνον έτσι θα έχουμε την κρίση και την ευελιξία να προτάξουμε και να απαιτήσουμε τις λύσεις εκείνες που και την ανθρωπιστική διάσταση του προβλήματος θα καλύψουν αλλά και την απρόσκοπτη λειτουργία των τοπικών κοινωνιών και των τουριστικών προορισμών, θα διασφαλίσουν.

Όπως καταλαβαίνετε, ο τουρισμός, παγκοσμίως, είναι μία δραστηριότητα που βασίζεται στον ανθρώπινο παράγοντα και εξαρτάται από τις ανάγκες και τις προσδοκίες του. Τουρισμός, σε τελική ανάλυση, πέρα από τις επιχειρήσεις, τις τεχνοκρατικές προσεγγίσεις, το management, το marketing τα οικονομοτεχνικά στοιχεία, σημαίνει καλή, θετική εμπειρία. Όλη η οικονομία του επισκέπτη, σε όλον τον κόσμο, στηρίζεται σε αυτές τις δύο λέξεις: θετική εμπειρία.

Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, υπό το πρίσμα του τουρισμού, είναι κατανοητό πως ο,τιδήποτε συμβαίνει σε έναν προορισμό ο οποίος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προσφορά μίας τέτοιας θετικής εμπειρίας, μπορεί να επηρεάσει τη ζήτηση για αυτόν και κατά συνέπεια, να δημιουργήσει προβλήματα στην οικονομία του, στις παραγωγικές και εισοδηματικές δομές του, ακόμα και στην κοινωνική συνοχή του.

Είναι επομένως ευνόητο και εύλογο, ότι το προσφυγικό ζήτημα, έτσι όπως εξελίχθηκε και με τον τρόπο που το διαχειρίστηκε και το διαχειρίζεται η Πολιτεία, είναι ένας από τους παράγοντες που επηρεάζουν την εξέλιξη της φετινής τουριστικής περιόδου, ασχέτως του αν μία τέτοια επιρροή έχει πραγματική βάση.

Γιατί ακόμη και αν η ροή ή η παρουσία προσφύγων σε μία περιοχή δεν αιτιολογεί απαραίτητα φόβους για θέματα ασφαλείας, ούτε συνεπάγεται αυτόματα κινδύνους για τους επισκέπτες της, τουλάχιστον με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, μπορεί τελικά να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα προγραμματισμού ενός ταξιδιού διακοπών.

Ναι, μιλάμε για ένα ανθρώπινο αντανακλαστικό, ένα θέμα αντίληψης, το οποίο, όμως, είτε το αποδεχόμαστε, είτε όχι, είτε το εγκρίνουμε ή το κατακρίνουμε, είναι αυτό που καθορίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό, τη ροή
επισκεπτών σε μία περιοχή.

Η αίσθηση που υπάρχει διάχυτη στον τουριστικό κόσμο είναι πως στο θέμα της διαχείρισης του προσφυγικού ζητήματος και της εξέλιξη των προσφυγικών ροών, εδώ και έναν χρόνο, έγιναν σοβαρά λάθη, υπήρξαν παραλείψεις και κακές εκτιμήσεις. Τόσο εντός, όσο και εκτός χώρας. Ειδικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών-τεσσάρων μηνών, δόθηκε η εντύπωση ότι η όλη κατάσταση είχε τεθεί εκτός ελέγχου και πως η Πολιτεία, ήταν απούσα, το κράτος ανύπαρκτο. Εντύπωση που εδραιώθηκε με το κλείσιμο εθνικών δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών.

Αυτή είναι η εικόνα που οι φορείς και οι επιχειρηματίες του τουρισμού καλούμασταν να αντικρούσουμε, αυτό το διάστημα, έναντι των ξένων συνεργατών μας, των τουριστικών οργανισμών, των πελατών, των δυνητικών επισκεπτών μας.

Ενδεικτικά σας αναφέρω, ότι η δεύτερη διαδικτυακή μελέτη που υλοποίησε η Censuswide για λογαριασμό του SETE Intelligence, στις αγορές της Μεγάλης Βρετανίας, Γερμανίας και Ηνωμένων Πολιτειών δείχνει διολίσθηση της θετικής αντίληψης για την εικόνα της χώρας μας, όσον αφορά στο προσφυγικό / μεταναστευτικό ζήτημα.

Σύμφωνα με την έρευνα, η Ελλάδα παραμένει στην αντίληψη των δυνητικών επισκεπτών ασφαλής προορισμός, με τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις να μην έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην επιθυμία των τουριστών να ταξιδέψουν στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα όμως, καταγράφεται επιδείνωση όσον αφορά στο προσφυγικό / μεταναστευτικό ζήτημα, το οποίο εξελίσσεται σε βασικό ανασταλτικό παράγοντα για την τελική επιλογή των τουριστών.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Πολιτεία θα έπρεπε να έχει βρει άμεσα λύσεις ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες. Ότι θα έπρεπε να έχουν γίνει πολύ πιο συντονισμένες και δυναμικές κινήσεις σε ευρωπαικό και διεθνές επίπεδο. Ότι θα έπρεπε με τις κατάλληλες δράσεις και μέτρα, να έχουν εξασφαλιστεί οι όσο το δυνατόν καλύτερες συνθήκες της προσωρινής διαμονής και μετακίνησης των προσφύγων, οι οποίοι στην πλειονότητά τους δεν επιθυμούν να παραμείνουν στη χώρα.

Ότι, παράλληλα, θα έπρεπε να έχει διαφυλαχθεί, όπως προαναφέραμε, η εύρυθμη λειτουργία των τοπικών κοινωνιών αλλά και των τουριστικών προορισμών που έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες πιέσεις, ώστε να μην αλλοιωθεί η ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών και να μην απειληθούν περαιτέρω, η βιωσιμότητα των τοπικών οικονομιών, το εισόδημα, οι θέσεις εργασίας.

Η αλληλεγγύη που δείχνει η πλειονότητα των κατοίκων των νησιών και των άλλων περιοχών όπου υπάρχουν συγκεντρώσεις προσφύγων είναι μοναδική και σίγουρα βοηθάει πολύ την ενίσχυση της θετικής εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό. Όπως βοήθησαν καθοριστικά, η επίσκεψη του Πάππα και των ορθόδοξων Ιεραρχών στη Λέσβο, οι επισκέψεις προσωπικοτήτων κοκ. Όμως δεν φτάνουν αυτά.

Για τις περιοχές αυτές, κυρίως για τα νησιά μας, η πλήρης ανάκαμψη θα είναι δύσκολη και θα απαιτηθούν μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων, όπως η διατήρηση του μειωμένου κατά 30% ΦΠΑ ή διευκολύνσεις στην κάλυψη των φορολογικών και άλλων υποχρεώσεών τους, αλλά και στοχευμένες δράσεις προβολής τους.

Κυρίες και κύριοι,

Φθάσαμε στην αρχή της τουριστικής περιόδου. Ξεκινά σε λίγες μέρες. Με διαβεβαιώσεις, από τους αρμοδίους, ότι τα προβλήματα και οι εκκρεμότητες σχετικά με τη διαμονή αυτών των βασανισμένων ανθρώπων στην Ελλάδα, θα έχουν διευθετηθεί.

Από πλευράς μας, οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις επικεντρώνουμε αυτή την περίοδο τις δυνάμεις μας στις τελευταίες προετοιμασίες για να υποδεχθούμε τους επισκέπτες μας και να κάνουμε αυτό που ξέρουμε καλύτερα από τον καθένα: να προσφέρουμε αυτήν τη θετική εμπειρία στους επισκέπτες που θα επιλέξουν την Ελλάδα φέτος για τα ταξίδια τους. Και να συνεισφέρουμε έτσι, για μία ακόμη δύσκολη χρονιά, στο εθνικό εισόδημα, στις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες, στην απασχόληση, στην παραγωγή.

Ας μην ξεχνάμε πως η Ελλάδα, για μία ακόμη φορά, έχει βρεθεί στο στόχαστρο μίας εκτεταμένης, διαρκούς και καταιγιστικής αρνητικής δημοσιότητας, διεθνώς. Δημοσιότητας που και την πραγματική στάση του λαού μας και της κοινωνίας μας σε αυτό το κρισιμότατο ζήτημα αδικεί, αλλά και την εικόνα της χώρας και συγκεκριμένων περιοχών της, αμαυρώνει.
Πρέπει να αναλάβει καθένας τις ευθύνες του, να μπει μία τάξη, οργάνωση. Να φανεί οτι υπάρχει κράτος.

Αντί επιλόγου: Στάθηκε η Ευρώπη στο ύψος των περιστάσεων στο συγκεκριμένο ζήτημα; Ο ιστορικός του μέλλοντος θα έχει πολλά πράγματα να αναδείξει σχετικά.

Σας ευχαριστώ πολύ.

Γιάννης Α. Ρέτσος

 

Related Articles

Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων